Sztuka – Definicje i Historia
Sztuka to różnorodnie definiowany element kultury, którego granice są ciągle redefiniowane. Mimo że nie istnieją powszechnie uznawane kryteria oddzielające sztukę od rzemiosła czy nauki, można wyróżnić różne obszary twórczości, takie jak:
- sztuka kulinarna
- sztuki wizualne
- sztuki muzyczne
- teatr
- literatura piękna
- językotwórstwo artystyczne
- film artystyczny
Sztuka istnieje od czasów prehistorycznych. Rozwój technologii umożliwił powstawanie nowych obszarów sztuki, takich jak architektura. Współczesna definicja sztuki jest złożona i obejmuje różne podejścia do jej klasyfikacji.
Dzieje Pojęcia Sztuki
Starożytność
W starożytności sztuka oznaczała znajomość reguł i rzemiosła. Włączano do niej m.in. malarstwo, rzeźbę, retorykę oraz strategię.
Średniowiecze
W średniowieczu rozróżniano sztuki wyzwolone (umysłowe) i mechaniczne (fizyczne), gdzie te pierwsze uznawano za wyższe.
Renesans
W okresie renesansu artyści dążyli do podniesienia statusu swojej profesji, oddzielając sztukę od rzemiosła. Wprowadzono pojęcie sztuk pięknych, które obejmowały m.in. malarstwo, rzeźbę i muzykę.
Wiek XVIII i XIX
W XVIII wieku Charles Batteux wprowadził termin „sztuki piękne”. Od XIX wieku sztuka zaczęła się uniezależniać od rzemiosła, stając się bardziej subiektywnym doświadczeniem twórczym.
Współczesne Definicje Sztuki
W XX wieku pojęcie sztuki stało się bardziej otwarte. Teorie takie jak kontekstualizm czy instytucjonalna definicja sztuki uwzględniają znaczenie opinii społecznych oraz instytucji sztuki w definiowaniu dzieła.
Modele Działania w Sztuce
Terry Atkinson wyróżnia cztery modele działania w sztuce:
- Konstruowanie przedmiotów uznawanych za dzieła sztuki.
- Dodawanie nowych cech do istniejących dzieł.
- Uznawanie dowolnych przedmiotów za dzieła sztuki w odpowiednim kontekście.
- Tworzenie teoretycznych obiektów jako wypowiedzi o sztuce.
Dziedziny Sztuki
Dziedziny sztuki obejmują różne formy wyrazu artystycznego, w tym:
- film
- literatura
- muzyka
- taniec
- sztuki plastyczne (malarstwo, rzeźba, grafika)
Periodyzacja Sztuki
- sztuka prehistoryczna
- sztuka starożytna
- sztuka średniowieczna
- sztuka nowożytna
Współczesne podejście do sztuki odzwierciedla jej wielowymiarowość i złożoność, a także wpływ różnych nurtów artystycznych w historii.
