Zamek Pieskowa Skała
Zamek Pieskowa Skała znajduje się we wsi Sułoszowa, w Dolinie Prądnika, nieopodal Krakowa, w Ojcowskim Parku Narodowym. Jest to zamek o stylach architektonicznych gotyku, renesansu i baroku. Obecnie jest własnością Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki.
Historia
Zamek po raz pierwszy wzmiankowany był w 1315 roku jako Peskenstein. W XIV wieku Kazimierz III Wielki zbudował go jako część obronnego łańcucha Orlich Gniazd. W latach 1377–1608 był siedzibą rodu Szafrańców, z których niektórzy byli znani z działalności zbójeckiej.
W XVI wieku zamek przekształcono w renesansową rezydencję. Zniszczenia przyniosły potop szwedzki i pożary. W 1768 roku odbudowano go jako siedzibę rodu Wielopolskich. Po kolejnych zniszczeniach w XIX wieku, zamek stał się własnością Domu Bankowego i trafił na licytację. Dzięki inicjatywie „Towarzystwa Akcyjnego Pieskowa Skała” udało się go uratować.
Po II wojnie światowej zamek został przekazany Skarbowi Państwa i po renowacji stał się Oddziałem Państwowych Zbiorów Sztuki. Obecnie znajduje się tam ekspozycja „Przemiany stylowe w sztuce europejskiej od średniowiecza do połowy XIX wieku”.
Park i otoczenie
Wokół zamku rozciąga się park krajobrazowy z Maczugą Herkulesa oraz kompleks pięciu stawów, gdzie niegdyś hodowano ryby. Dziś stawy są ostoją płazów, a ich migracje są wspierane przez wolontariuszy i pracowników parku.
Pieskowa Skała w filmach
Zamek wystąpił w wielu produkcjach filmowych, w tym:
- Zacne grzechy (1963)
- Stawka większa niż życie (1968)
- Podróż za jeden uśmiech (1971)
- Ogniem i mieczem (1999)
- Nie kłam kochanie (2008)
Filatelistyka i numizmatyka
Poczta Polska wyemitowała w 1971 roku znaczek z wizerunkiem zamku, a w 1997 roku wydano dwie monety okolicznościowe, które weszły w skład serii Zamki i pałace w Polsce.
Podsumowanie
Zamek Pieskowa Skała to ważny zabytek architektury, który przeszedł długą historię przekształceń i zniszczeń. Dziś jest nie tylko atrakcją turystyczną, ale także miejscem przechowującym cenne dzieła sztuki.
