Greenpeace przedstawia ambitną wizję utworzenia największego parku przyrody w Europie, koncentrując się na ochronie ostatnich dzikich terenów w Karpatach. Organizacja apeluje do Komisji Europejskiej oraz rządów państw członkowskich o podjęcie działań w obronie tego bezcennego ekosystemu, który częściowo obejmie także Polskę.
Wielki Plan Ochrony Natury
Propozycja Greenpeace przewiduje objęcie ochroną rozległego obszaru o powierzchni około 50 000 km², sięgającego terytoriów aż ośmiu państw: Czech, Słowacji, Austrii, Polski, Ukrainy, Rumunii, Węgier oraz Serbii. To teren, który niegdyś stanowił potężną Puszczę Karpacką i który, zdaniem aktywistów, wymaga pilnych działań w obliczu postępującej degradacji ekosystemów.
Wymóg Skutecznej Ochrony
Aleksandra Wiktor z Greenpeace Polska zwraca uwagę, że obecnie stosowane formy ochrony przyrody są niewystarczające i nie oferują potrzebnej spójności na szczeblu międzynarodowym. Organizacja widzi w „Międzynarodowym Parku Karpat” szansę na zrealizowanie unijnych zobowiązań dotyczących ochrony oraz odnawiania bioróżnorodności, zawartych w Strategii na Rzecz Bioróżnorodności 2030 oraz w Prawie o Odbudowie Przyrody.
Obawy Mieszkańców
W Polsce, w obrębie Karpat, znajduje się sześć parków narodowych, a Greenpeace apeluje o trwałą ochronę dla tych fragmentów Puszczy Karpackiej, które do tej pory nie zostały uwzględnione w żadnej formie ochrony. Wiktor podkreśla, jak ważne jest, aby rząd Donalda Tuska przyspieszył proces wyłączania terenów leśnych z eksploatacji.
Jednakże, jak donosi Onet, lokalne społeczności w większości wyrażają swoje obawy. Mieszkańcy południowej Polski boją się, że rozszerzenie strefy ochrony przyrody wpłynie negatywnie na ich życie oraz lokalną gospodarkę. Pojawiają się wątpliwości dotyczące rozwoju infrastruktury turystycznej oraz ograniczeń, które mogą stanowić przeszkodę dla wzrostu regionu.
Związane z tym refleksje przedstawia Mikołaj z Bukowiny Tatrzańskiej: „Gdy tworzy się park, potrzeby lokalnych mieszkańców są często zostawiane na dalszym planie. Na pierwszym miejscu staje ochrona przyrody. Wyobraźmy sobie, że taki międzynarodowy park obejmuje większość Małopolski, Podkarpacia i gór w województwie śląskim. Ludzie, którzy od pokoleń zamieszkują te tereny, nagle mieliby żyć w rezerwacie.”
Alternatywy dla Pełnej Ochrony
Andrzej Gąsienica-Makowski, ekspert w zakresie dziedzictwa kulturowego Karpat, sugeruje, że zamiast wprowadzać całkowitą ochronę, warto rozważyć utworzenie parku kulturowego, który umożliwiłby regionowi adaptację do nowych realiów.
Z kolei Szymon Ziobrowski, dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego, zwraca uwagę na elastyczność obowiązującego w Polsce systemu parków narodowych, który może łączyć ochronę przyrody z potrzebami mieszkańców i turystów. Podkreśla również potrzebę nowej debaty Publicznej, mającej na celu edukację społeczeństwa na temat korzyści płynących z powstawania nowych terenów ochrony przyrody.
