Wał Antonina
Wał Antonina to rzymska fortyfikacja zbudowana w II wieku n.e. wzdłuż Central Belt of Scotland, między zatokami Firth of Forth a Firth of Clyde. Stanowi on drugą najbardziej na północ wysuniętą granicę Imperium Rzymskiego, mającą długość około 63 km, wysokość 3 m i szerokość 5 m. Wał został zbudowany w celu wzmocnienia obrony Rzymian i wyznaczenia granicy w Brytanii, zastępując Wał Hadriana, który znajduje się 160 km na południe.
Budowa i konstrukcja
Budowę Wału Antonina rozpoczęto w 142 roku na rozkaz cesarza Antonina Piusa, a ukończono po 12 latach. Wał rozciąga się od Old Kilpatrick w West Dunbartonshire do Carriden, w pobliżu Bo’ness. Rzymianie zbudowali również fortów i tymczasowe obozowiska w celu obrony północnej Szkocji, mimo że Kaledończycy nigdy nie zostali podbici. Wał był narażony na liczne ataki.
W przeciwieństwie do Wału Hadriana, Wał Antonina był krótszy i w większym stopniu zbudowany z darni na kamiennych fundamentach. Ostatecznie powstało 19 fortów, rozmieszczonych co 3,3 km, z czego najlepiej zachowanym jest Rough Castle Fort. Wał miał wysokość 4 m, z dużym rowem po północnej stronie i ścieżkami wojskowymi po stronie południowej.
Porzucenie
Wał Antonina został porzucony w 162 roku, osiem lat po ukończeniu budowy, kiedy legiony rzymskie wycofały się na Wał Hadriana. Po tym wydarzeniu teren stał się miejscem osiedlenia plemion brytańskich.
Wpis na listę UNESCO
Wielka Brytania, przy wsparciu rządu Szkocji, dążyła do wpisania Wału Antonina na listę światowego dziedzictwa UNESCO od 2003 roku, co udało się zrealizować w czerwcu 2008 roku. Wpis ten obejmował także Wał Hadriana oraz rzymskie fortyfikacje w Niemczech.
Niektóre miejsca wzdłuż wału są zarządzane przez Historic Scotland, w tym:
- Bar Hill Fort
- Bearsden Bath House
- Castlecary
- Croy Hill
- Dullatur
- Rough Castle
- Seabegs Wood
- Watling Lodge
- Westerwood
Wszystkie te lokalizacje są dostępne dla turystów.
Wał Antonina w literaturze
Wał Antonina pojawia się w powieściach historycznych Rosemary Sutcliff, gdzie przedstawiany jest zarówno jako funkcjonujący bastion Rzymu, jak i jako porzucona ruina.